Ένας διαρκής εμφύλιος πόλεμος

Του Κωνσταντίνου Ζέρβα*
Στη μακρά πορεία του ελεύθερου κράτους μας υπάρχουν πάντα οι δυνάμεις εκείνες που εκτροχιάζουν τους αγώνες σε συντεχνιακές διεκδικήσεις, που μετατρέπουν τα οράματα και τους στόχους σε ιδιοτελή οφέλη, που εξελίσσουν τους πολέμους (ακόμη και τους νικηφόρους) σε εμφύλιους πολέμους. Συντεχνίες, «ακτιβιστές» και οργανωμένες αντιλήψεις, που έχουν διαρκή στόχο τη μετατροπή οποιασδήποτε εκσυγχρονιστικής προσπάθειας σε εμφύλιες συρράξεις. Η αξιολόγηση, η αξιοκρατία, η ισονομία, η κερδοφορία, είναι γι αυτούς άγνωστες αξίες. Στη δική τους λογική δεν αποτελούν τα βασικά εργαλεία της εξέλιξης ενός κράτους δικαίου και ανάπτυξης.
Κάθε πρωτοβουλία εξέλιξης χτυπιέται με μανία και με ένα μοναδικό ελληνικό τρόπο: απεργεί ένα 10-15% αλλά όλα παραλύουν. Κάποιοι κλείνουν ένα διακόπτη, σταματούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς ή αποκλείουν τα λιμάνια. Σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι κλείνουν εν μέσω τουριστικής περιόδου. Με συνθήματα όπως «όλα τα κιλά όλα τα λεφτά», η χώρα «κόβεται» στα δύο. Καταληψίες δεν δουλεύουν αλλά θέλουν να πληρώνονται, συμβασιούχοι που προσλήφθηκαν για 8 μήνες αλλά απαιτούν να μονιμοποιηθούν. Πανεπιστημιακοί δάσκαλοι κατά της αξιολόγησης, εκπαιδευτικοί υπέρ της επετηρίδας. Η λίστα αυτών των καταστάσεων που βιώνουμε καθημερινά είναι μεγάλη. Αφορά ένα μικρό (και προνομιούχο) κομμάτι της κοινωνίας μας. Επηρεάζει όμως όλους μας!
Απέναντι στις προσπάθειες για ιδιωτικοποιήσεις του χρεοκοπημένου κρατισμού, για διάσωση του ασφαλιστικού, για εξυγίανση του Δημοσίου, για φορολογική και εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, απέναντι σε κάθε προσαρμογή στα νέα δεδομένα της διεθνούς οικονομίας προβάλει «το δίκαιο του εργαζόμενου» ή «το κεκτημένο δικαίωμα». Το οποίο απαιτεί την προνομιακή μεταχείριση, τη μη αξιολόγηση, την αναξιοκρατία, τη λογική του να μην αλλάξει τίποτε που θα διαταράξει την ισορροπία της μετριότητας, τις μικρές εστίες εξουσίας προσώπων που επί δεκαετίες ζουν λάθρα με προνόμια πρωτοφανή, ως… φύλαρχοι τριτοκοσμικής χώρας.
Παράλληλα πολιτικές (ακόμη και στο κατώφλι της κυβερνητικής ευθύνης) δυνάμεις σπεύδουν να καρπωθούν τα πρόσκαιρα ψηφοθηρικά οφέλη υπερασπιζόμενες τέτοιες θέσεις. «Διανοούμενοι» και «υπεύθυνοι ενημέρωσης» προσφέρουν την προβολή και τον απαραίτητο μανδύα νομιμοποίησης αυτής της λογικής και πρακτικής. Και η δικαιοσύνη παρακολουθεί αμήχανα χωρίς να παίζει πάντα το θεσμικό της ρόλο.
Και βέβαια η κατάσταση αυτή λειτούργησε καταστροφικά για τις αρετές του έθνους μας, έχοντας αποδομήσει και ματαιώσει κάθε προσπάθεια προόδου και εκσυγχρονισμού. Ακόμη και σήμερα που η χώρα βρίσκεται με το ένα πόδι στην άβυσσο θα περίμενε κανείς ότι όλες οι δυνάμεις θα ταχθούν με τους αυτονόητους στόχους για να προχωρήσουμε με ταχείς ρυθμούς σε όλες εκείνες τις μεταρρυθμίσεις, όπως οι διαρθρωτικές αλλαγές, η πάταξη της γραφειοκρατίας, η δίωξη της φοροδιαφυγής, η επικράτηση της αξιοκρατίας, η παραγωγή τελικά εθνικού πλούτου. Και όμως βλέπουμε ξανά και ξανά τις ίδιες εικόνες. Πολίτες στα «χαρακώματα» και φύλλα επιστράτευσης. Ένας ακόμη ιδιότυπος εμφύλιος πόλεμος.
Όλα αυτά συμβαίνουν με την επίκληση του ακροτελεύτιου άρθρου 120 του Συντάγματος, το οποίο διάφοροι καταχρηστικά και ιδιοτελώς επικαλούνται ως θεσμική νομιμοποίηση κάθε αντίδρασης τους. Το άρθρο αυτό βέβαια δεν αφορά αυτούς τους λίγους, αλλά τους πολλούς που αγωνίζονται καθημερινά για την ανάπτυξη της χώρας. Αυτούς που έχουν ισχυρή θέληση για πορεία προς τα μπροστά. Και αυτοί είναι που τελικά αποτελούν την πλειοψηφία, και όχι εκείνοι που απλώς κάνουν πολύ θόρυβο.
*Αντιδήμαρχος Ποιότητας Ζωής Δήμου Θεσσαλονίκης, kzervas@otenet.gr